Yumurta alırken hiç dikkat ettiniz mi? Paketin üzerinde üretim ve son tüketim tarihi var ama yumurta üzerinde yok. Ve biz tüketiciler yumurtanın gerçekten taze olup olmadığını bilmiyoruz. Ya bayatsa?
Bugün yediğiniz yumurtanın gerçekten taze olup olmadığını ve son tüketim tarihinin geçip geçmediğini bilmiyoruz çünkü, 2014’te çıkarılan bir yönetmelik yumurta üreticilerden gelen talepler doğrultusunda kaldırıldı.
Şu anda yumurta üzerinde değil de paket üzerinde üretim ve son kullanma tarihi var. Oysa 2014’te çıkan yönetmelikte tüketicinin sağlığı düşünülerek ve AB mevzuatı gereği olarak da her bir yumurtanın üzerinde üretim ve tüketim tarihi olmalı. Bugün bu yok. Yumurta paketlerinin üzerinde son kullanma tarihi var ve o tarih istenildiği tarihte de paket üzerine vurulabiliyor.
Bugün yumurtalar üzerinde sadece yetiştirme kodu var. Oysa yumurtalar üzerindeki o yetiştirme kodunun yanında üretim ve son kullanma tarihinin de olması gerekiyordu.
Bayat mı taze mi bilmiyoruz?
2014 yılında yani bundan 6 yıl önce yapılan bu düzenleme eğer hayata geçseydi, bugün yediğimiz her yumurtada yumurtlama tarihi yer alabilecekti. Biz de yediğimiz yumurtaların gerçekten taze olup olmadığını anlayabilecek, denetleyebilecek ve hatta bayat çıkan yumurtadan üzerindeki etiket bilgisine göre hesap sorabilecektik.
Fakat olmadı; tüketici bir kez daha çeşitli baskılara yenik düştü ve karşısına gelen yumurtanın ne zaman üretildiğini de ne zaman tüketmesi gerektiğini de bilemedi. Daha net haliyle bugün sofralarınıza gelen yumurtanın taze mi yoksa bayat mı olduğu tamamen üreticinin insafına kalmış durumdadır.
28 günde tüketilmeli
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın Türk Gıda Kodeksi Yumurta Tebliği’nde yumurta üzerinde üretim ve son tüketim tarihinin olması gerekiyor.
Ayrıca yumurtaların 28 gün içinde de tüketilmesi gerekiyor. 2014’te kabul edilen ancak daha sonra kaldırılan bu yönetmelikte “A sınıfı yumurta, yumurtlama tarihinden itibaren 21 gün içinde tüketiciye ulaştırılır. A sınıfı yumurtanın son tüketim tarihi, yumurtlama tarihinden itibaren 28 günden fazla olamaz. Eğer yumurtlama tarihi farklı olan yumurtalar aynı paket içinde satışa sunuluyorsa, son tüketim tarihi belirlenirken ilk yumurtlama tarihi dikkate alınır.” İfadesi kullanılıyor.
2014’te çıkarılan ve daha sonra kaldırılan tebliğ bu
MADDE 12 –
- (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin etiketlenmesi hususunda, 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliğinde yer alan hükümlere ek olarak aşağıdaki kurallar uygulanır.
- a) A sınıfı yumurtada işletme ve kümes numarası ile yumurtlama tarihi kolayca görülebilir, okunaklı ve en az 2 mm yükseklikte olacak şekilde yumurta kabuğu üzerine damgalanır. İşletme numarası damgalanırken, il trafik kodu ve işletmeye özgü kod arasında bulunan ve bilgisayar destekli veri tabanında işletme numarasını 14 haneye tamamlamak için kullanılan sıfırlar damgalanmayabilir. Yumurtlama tarihi gün, ay, yıl olarak (Örnek: YT:1/1/2015 veya YT:1/1/15 ) damgalanır.
- b) İşletme ve kümes numarası ile yumurtlama tarihi kümeste veya gerekli tedbirleri almak şartıyla aynı işletmeye ait tasnif veya paketleme tesisinde yazılmalıdır. Kümes ve işletme numarası ile yumurtlama tarihi yazılmamış olan A sınıfı yumurta toptan veya perakende olarak satışa arz edilemez.
- c) Yumurtanın üzerindeki işletme ve kümes numaralarının ve yumurtlama tarihinin kontrolünde okunabilirlik yönünden tolerans her bir hazır ambalajın içerisindeki yumurtaların % 20’si olarak uygulanır.