Hemen hemen her evde bulunan aspirinin koronavirüse karşı etkili olduğu yönündeki haberlerden sonra uzmanlar bu konuda bir uyarıda bulunuyor.
Dünyanın en popüler ve en yaygın kullanılan ilaçlarından biridir Aspirin. Aspirin için babadan oğula geçen bir ilaç olduğunu söylesek yanlış olmaz. Son dönemlerdeki ilaç çeşitliliği, ilaca rahat erişim gibi sebeplerden dolayı her ne kadar her evde bulunmasa da, bundan belki 15-20 yıl önce neredeyse her evin köşesinde mutlaka bir Aspirin olurdu.
Kullanım alanlarına baktığımızda ise baş ağrısı, diş ağrısı, üşütme, grip gibi hastalıklarda yaygın kullanılan bir ilaç. Hatta bakkallar da bile aspirini hala bulabilirsiniz.
Koronavirüs hastalığının artması, ölümlerin de buna bağlı olarak çok yüksek rakamlara ulaşması bazı besinlerin ve bazı ilaçların Covid-19’a karşı iyi geldiği yönünde söylentiler çıktı.
Bunların bir kısmı uzmanlar tarafından yalanlandı. Peki aspirinin koronavirüse karşı koruyucu bir etkisi var mı?
Aspirinin içeriği
Aspirin, dünyanın en popüler ve yaygın kullanılan ilaçlarından biridir. Hafif ve orta şiddette ki ağrıların tedavisinde kullanılır. Ateş düşürücü ve kan sulandırıcı olan Aspirin, ayrıca anti-enflamatuar özelliğe olduğu için romatoid artrit gibi eklem iltihaplanmalarının tedavisinde de kullanılır. Aspirinin düşük dozda kullanımı, kanın pıhtılaşmasını önler. Bu nedenle felç ya da kalp krizinin tekrarının önlenmesi için kullanılır. Ancak dikkatli kullanılması gereken bir ilaçtır. Mide rahatsızlığı olanlar ya da kanama riski olan hastalar aspirin kullanmamalıdırlar.
Korona Olduğumu Nasıl Anlarım?
Aspirin aslında yararlı
Koroner damar hastalığı bulunan ve aspirin kullanmasına mani bir durumu olmayan tüm hastalar için aspirin yararlıdır. Günde 75-100 mg doz bu amaç için yeterlidir; daha yüksek dozlarda kanama riski artmaktadır. Bilinen kalp hastalığı olmayanlarda aspirin kullanma kararını hekimleri vermelidir.
Aspirini üreten Bayer Firması ise aspirinin prospektüsünde şu bilgileri veriyor:
Farmakolojik özellikleri:
- Asetilsalisilik asit analjezik, antipiretik, antienflamatuar ve antiagregan etkilere sahiptir.
- Asetilsalisilik asit bu etkilerini, siklooksijenaz enzimini dönüşümsüz asetilasyon ile inhibe ederek gerçekleştirir.
- Siklooksijenaz (prostaglandin sentetaz) enziminin inhibisyonu ağrı, ateş, enflamasyon ve agregasyondan sorumlu prostaglandinlerin sentezini önlemektedir.
- Asetilsalisilik asit oral uygulamadan sonra hızlı ve hemen tamamen emilir. Maksimum plazma salisilat düzeylerine 1-2 saat sonra erişilir. Bununla birlikte, plazmada etkin konsantrasyon 20-30 dakika içinde sağlanır. Plazma proteinlerine % 80-90 oranında bağlanan asetilsalisilik asidin %20’si kanda, %80’i ise karaciğer ve böbreklerde hidrolize olur. Asetilsalisilik asit böbrekler yoluyla salisilik asit ve metabolitleri şeklinde atılır.
Endikasyonları:
- İltihabi durumlarda: örn. akut ve kronik romatizmal hastalıklarda
- Ağrılarda; örn. baş ve diş ağrısı, bel ağrısı (lumbago), nevralji, siyatik, migren
- Soğuk algınlığı, grip ve hafif enfeksiyonlarda görülen ağrı ve ateşdurumlarında
Peki aspirin Covid-19’a karşı etkili mi?
Bununla ilgili çok fazla söylentiler ve haberler çıkınca Anestezist Algoloji uzmanı Prof.Dr. Nebahat Bulut da Twitter üzerinden bir açıklama yaparak, kendisine de bu konularda sürekli sorular geldiğini; dolayısıyla Aspirin ile ilgili bir açıklamanın zaruri olduğunu söyledi.
Bulut, ‘Covid PCR testim pozitif geldi, ASPİRİN kullanayım mı?’ sorusuna, “Aspirin 100 yıldır ağrı, kalp hastalıkları ve inmeye kadar birçok alanda kullanılan bir ilaçtır. Herhangi bir sağlık sorunu olmayan Covid-19 kişilerde koruyuculuğu yoktur, kullanım önerilmemektedir” cevabını veriyor.
Nebahat Bulut’a gelen diğer soru ve cevaplar da şöyle:
Kalp damar hastalığı için ASPİRİN kullanıyorum devam edeyim mi?
Aspirin özellikle damar sertliği olan vakalarda kalp krizi ve inme üzerine olumlu etkileri bilinen bir ilaçtır. Halen kullanmakta olan hastalar devam edebilir
Kalp hastasıyım, hekimime danışmadan Aspirin kullansam olur mu?
Aspirin kalp hastalıklarının hepsinde değil damar sertliği veya damar daralması ile birlikte olan, stentli, önceden kriz geçirmiş vakalarda yararlıdır. Yüksek tansiyon, yetmezlik gibi hallerde zararlı olabilir.
Hangi hastalar ASLA Aspirin almamalı?
Alerjisi olanlar, alkol tüketimi veya karaciğer hastalığı olanlar, kanama bozukluğu olanlar, kortizon kullananlar, mide ülseri olanlar, 60 yaş üzerindeki hastalar.
Aspirin kullanımında sakınca olmadığı hekim tarafından onaylanan hastalarda nasıl bir tedavi öneriliyor?
Aspirin 75-100 mg doz aralığında, 4 hafta süre ile #Covid tedavisi sırasındaki kalp-damar sistemi ve nörolojik hasarlardan korunmak üzere önerilmektedir.
