Cildiniz kızarık ve kabuklanmışsa, sizi çıldırtacak ve uykunuzdan edecek kadar kaşıntınız varsa nedeni egzama olabilir. Üstelik bu kronik hastalığı farkında olmadan siz davet etmiş olabilirsiniz. Nasıl mı? Yanlış deterjan, giysi seçerek, cildinizi nemsiz bırakarak ya da eldivensiz iş yaparak…
Su, sabun, deterjan, tozlu ortam ya da mesleklere özgü kullanılan kimyasal maddelere bağlı olarak ortaya çıkan egzama, tüm deri rahatsızlıklarının yüzde 15-25’in oluşturuyor. İçi su dolu kabarcıkların yerinde kepeklenmeler, kabuklar gelişiyor ve ciltte kalınlaşma gözlemleniyor.
Günlük yaşamda kullandığımız deterjanlar ya da mesleği nedenlerle kullanılan yapıştırıcılar ve kimyasal çözeltiler egzamaya zemin hazırlayabiliyor. Egzamanın en sok görüldüğü grupta ev kadınları, temizlik sektöründe çalışanlar ve kuaförler yer alıyor.
En çok ellerde çıkıyor
Egzamanın değişik tipleri bulunmakla birlikte en çok etkilediği organlardan biri ellerdir. Ellerdeki egzama, çoğunlukla derinin biyolojik savunma kapasitesinin azalması ya da yok olmasıyla gelişiyor. Su, sabun, deterjan ve tozlu ortam gibi faktörlerle deride yıpranma gelişir. Çok sık el yıkamakla ve temizlik işlerinde kullanılan çamaşır suyu gibi maddelerle meydana gelir. En fazla ön kol ve el sırtında gelişir. Kuru tipte olan lezyonlar, tek elden asimetrik olarak başlar; diğer ele yayılma gösterir.
İzleyin: Egzama nasıl tedavi edilir?
Eldiven kullanın
Bu tip egzamada hastanın hobileri, yıkama alışkanlığı, kullandığı temizleme deterjanları ve mesleğiyle ilgili koşulların araştırılması önem taşıyor. Tedaviye, başlangıçta ıslak pansumanlar, lokal kortikosteroidli pomadlar kullanılır. Daha sonra tedavide nötral sabunlar, nemlendiriciler ve eldivenler önerilir.
Test yapılabilir
Egzama bazen de mesleki koşulların oluşturduğu alerjilerden kaynaklanabilir. Alerjik egzamada reaksiyon en erken 8, en geç ise 24-48 saat arasında ortaya çıkıyor. Hastalığın tanısı, hastanın öyküsü, fizik muayene ve yama testi ile konur. Yama testinde saptanan alerjinin klinik ve mesleksel anlamı cildiyeciler tarafından iyece araştırılmalıdır. Tedavide, sulu lezyonlarda sulu pansumanlar, sulantı geçince de topikal steroidler uygulanır. Alerjiden kaçınma ana tedavi prensibidir.
Deterjanların zararları
Öncelikli olarak deride patolojik mikroorganizmaların koloni artışı görülür. Bu da deride enfeksiyon riskini artırır. İkinci sorun olarak da irritan egzama dediğimiz tahriş egzamasının gelişmesine zemin hazırlar. Tahriş egzamasının gelişmesi için tahriş egzamasına neden olan faktörün yeterli dozda ve sürede olması gerekir.
Tahriş egzamasında klinik olarak başlangıçta deride çatlama, kurulma görülür. Tahriş edici maddeyle temas ortadan kalkarsa bu dönem kendiliğinden geçer. Tahriş edici maddeyle temas devam ederse kabuklanma, sulantı, kaşıntı ve ciltte kalınlaşma görülür.
Egzamadan korunmak için
- Temizlikte nötr sabun kullanın
- Elinizi sık sık nemlendirin
- Temizlikte eldiven kullanın
- Deterjan ve çamaşır suyu gibi temizlik maddelerini elinizle temas ettirmeyin.
- Çiğ sebze, meyve, soğan, et ve balık gibi yiyeceklere çıplak ellerle dokunmayın
- El temizliğini ılık suyla yapın
- Ellerinizi kağıt havluyla kurulayın
